Jak co roku, przypominamy o jednym z najważniejszych aspektów troski o zdrowie skóry – regularnym badaniu znamion. W ramach akcji „Znamie? Znam je!”, zachęcamy całą społeczność szkolną – uczniów, rodziców i nauczycieli – do wzięcia udziału w profilaktyce nowotworów skóry, ze szczególnym uwzględnieniem czerniaka.
Z tej okazji przygotowaliśmy także gazetkę informacyjną, którą można zobaczyć na dolnym korytarzu. Znajdziecie tam kluczowe informacje o czerniaku, sposobach jego rozpoznawania i najważniejszych zasadach ochrony przed promieniowaniem UV.
Czerniak – wróg, którego można pokonać wcześnie
Czerniak złośliwy to jeden z najgroźniejszych nowotworów skóry, ale też jeden z tych, które przy odpowiednio wczesnym wykryciu dają bardzo wysokie szanse na całkowite wyleczenie. Rozwija się z komórek barwnikowych skóry – melanocytów – i może wystąpić zarówno na powierzchni znamienia, jak i w zupełnie nowym miejscu na skórze.
Na co zwrócić uwagę?
To bardzo ważne, by obserwować swoją skórę. Pomocna jest tzw. zasada ABCDE, która pozwala samodzielnie ocenić ryzyko zmiany:
- A – Asymetria (zmiana nie jest symetryczna),
- B – Brzegi (poszarpane, nierówne, nieostre),
- C – Kolor (nierównomierny, kilka odcieni brązu lub czerni),
- D – Duży rozmiar (większy niż 6 mm),
- E – Ewolucja (zmiany w czasie – kształtu, koloru, wielkości).
Jeśli cokolwiek wzbudza niepokój – warto jak najszybciej udać się do dermatologa.
Dlaczego warto się chronić?
Promieniowanie UV (ultrafioletowe), szczególnie pochodzące ze słońca i lamp w solariach, uszkadza DNA komórek skóry, co może prowadzić do mutacji i rozwoju nowotworów. Pamiętajmy, że skóra ma „pamięć” – każde poparzenie słoneczne w dzieciństwie zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka w dorosłym życiu.
Dlatego przypominamy:
- Smaruj się filtrem! Używaj kremów z wysokim filtrem SPF (minimum 30, najlepiej 50), zwłaszcza wiosną i latem.
- Noś czapkę i okulary przeciwsłoneczne.
- Unikaj słońca w godzinach 11:00–15:00.
- Nie korzystaj z solarium.
Znamiona pod kontrolą – prosty krok, który może uratować życie
Choć czerniak może pojawić się w każdym wieku, największe ryzyko dotyczy osób w średnim i starszym wieku. Jednak coraz częściej diagnozuje się go również u młodych ludzi, co czyni edukację i profilaktykę szczególnie ważną już na poziomie szkolnym.
Zachęcamy do obejrzenia gazetki przygotowanej przez uczniów i nauczycieli – zawiera ona praktyczne porady, infografiki oraz prawdziwe historie osób, które dzięki wczesnej diagnostyce wygrały walkę z nowotworem.
Pamiętajcie – czerniak to nie wyrok, jeśli zostanie wykryty wcześnie. Dlatego:
Znamie? Znam je!
Sprawdź. Zabezpiecz. Zadziałaj.
Andżelika Sałata
